Artsakhpress

Հարցազրույց

Դա ցեղասպանություն էր. Շահումյանից բռնի տեղահանումը վերապրած կնոջ հիշողությունները

Ծովինար Գզիրյանի կյանքը երկու մասի է բաժանվել՝ մինչեւ Շահումյանից բռնի տեղահանումը եւ տեղահանումից հետո: «Մինչեւ» կյանքում է մնացել տունը Վերին Շեն գյուղում, մեծ ընտանիքի երջանիկ րոպեները, «հետո» կյանքում՝ ամուսնու զոհվելը, պատերազմը:   

Դա ցեղասպանություն էր. Շահումյանից բռնի տեղահանումը վերապրած կնոջ հիշողությունները

Դա ցեղասպանություն էր. Շահումյանից բռնի տեղահանումը վերապրած կնոջ հիշողությունները
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 13 հունիսի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ Ծովինար Գզիրյանի NEWS.am-ին տված հարցազրույցում պատմել է վերապրած ողբերգական օրերի մասին:
1992 թվականի հունիսի 13-ին ադրբեջանական ստորաբաժանումներ սկսեցին Շահումյանի շրջանի վրա հարձակումը: Շրջանի բնակչությունը բռնի տեղահանվեց, շատերը զոհվեցին: Մինչ օրս հարյուրավոր խաղաղ բնակիչների ճակատագիրն անհայտ է:
«Մենք Շահումյանի շրջանի Վերին Շեն գյուղից ենք: Այն ժամանակ, երբ տեղի ունեցան այդ իրադարձությունները, ես ամուսնացած էի, չորս երեխաների մայր էի: Կրտսեր երեխաներիցս մեկը մեկ տարեկանից մի փոքր էր մեծ, մյուսը 3 տարեկան էր: Ավագ երեխաներս 10 եւ 11 տարեկան էին: Մեր տունը գյուղի ծայրին էր եւ մշտապես գնդակոծության տակ էր: Հաճախ էին գնդակոծում:
Հարձակումը սկսվեց հունիսի 12-ին: Ես չորս երեխաներիս հետ, նաեւ տալիս չորս երեխաների հետ ուղեւորվեցի Գյուլիստան, որովհետեւ գյուղում մնալն արդեն շատ վտանգավոր էր: Մենք չգիտեինք, որ հայրենի գյուղը ընդմիշտ ենք լքում: Քանի որ նախկինում էլ էինք ստիպված եղել թաքնվել անտառում, բայց հետո մենք վերադառնում էինք հայրենի օջախներ: Մենք այդ անգամ էլ էինք մտածում, որ շուտով կվերադառնանք: Գիշերեցինք անտառում, առավոտյան ռմբակոծությունը վերսկսվեց:
Այնուհետեւ սկսվեց բնակչության արտագաղթը: Դա այնպես էր, ինչպես Ցեղասպանության ժամանակ: Մեկը ձիու վրա, մեկն՝ ավանակի, մյուսը՝ ոտքով, երեխաների, ծերունիների, լացի հետ: Մենք տեղի ունեցողին չէինք հավատում»,- հուզվելով վերապրած հիշողություններից՝ պատմեց տիին Ծովինարը:
Մարդիկ հարյուրավոր կիլոմետրեր ոտքով էին գնում՝ անտառներով եւ հեղեղատներով: «Ես տանում էի փոքրիս, սկեսրայրիս գրկում երեքամյա փոքրիկն էր: Ավագներն ինքնուրույն էին գնում: Գնում էինք առանց հույսի, որ կարող ենք հասնել անվտանգ ապաստարանի: Մենք ոչինչ չէինք կարողացել տանից վերցնել: Ո՛չ երեխաների համար հագուստ, ո՛չ ճանապարհի ուտելիք, ո՛չ փաստաթղթեր, ո՛չ գոնե մեկ լուսանկար»,- շարունակում է տիկին Ծովինարը:
Հետո ստեղծվեցին պարտիզանական ջոկատներ հայրենի Շահումյանն ազատագրելու հույսով: Պարտիզանական ջոկատներում է մարտնչել ու զոհվել Ծովինարի ամուսինը՝ նայոր Վանյա Գզիրյանը:
Առանց ամուսնու, հայրենի տնից հեռու, բայց սկեսրայրի ու սկեսուրի օգնությամբ Ծովինարը երեխաներին մեծացրել է, նրանց կրթություն տվել: «Հիմա ես 8 թոռան տատիկ եմ, եւ համալրում է սպասվում»,- հայտնեց տիկին Ծովինարը:
Ավագ երեխաները հիշում են տունը եւ հիշում են փախուստի ճանապարհը: «Մենք երկհարկանի տուն ունեինք, իսկ մեր գյուղի տները լավն էին, մեծ տնամերձ հողամասով: մենք այդ ամենը կորցրել ենք: Սկեսուրս ասում էր՝ փառք Աստծուն, որ գոնե երեխաներին փրկեցինք: Մենք այն սարսափելի օրերի մասին երբեք չենք մոռանում, հիշում ենք միշտ, ամեն օր: Անցել է 28 տարի, բայց մենք ապրում ենք հայրենիքի կարոտը սրտներիս մեջ: Այնտեղ են մեր տները, նախնիների գերեզմանները»,- հառաչում է տիկին Ծովինարը:

     

Քաղաքական

Հայ դատի հանձնախումբն ԱՄՆ Կոնգրեսում քննարկումներ է կազմակերպել Լեռնային Ղարաբաղի հայերի իրավունքների թեմայով

Ամերիկայի հայ դատի հանձնախմբի կողմից Միացյալ նահանգների Կոնգրեսում կազմակերպվել է «Ցեղասպանության հակադարձում․ Արցախի բնիկ հայերի իրավունքների և անվտանգ վերադարձի ապահովում» խորագրով երկօրյա քննարկում։

Հայաստանը գործադրում է բոլոր ջանքերն Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման համար․ Միրզոյան

Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը Ղազախստանի արտաքին գործերի նախարար Մուրատ Նուրտլեուին ներկայացրել է Հարավային Կովկասում տիրող իրավիճակը և Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը։

Հայաստանի և Ղազախստանի ԱԳ նախարարները ստորագրել են երկու գերատեսչությունների միջև 2024-2025թթ. գործողությունների ծրագիրը

Հայաստանի և Ղազախստանի արտաքին գործերի նախարարներ Արարատ Միրզոյանը և Մուրատ Նուրտլեուն ստորագրել են երկու գերատեսչությունների միջև 2024-2025թթ. գործողությունների ծրագիրը:

Ղազախստանն իր միջմայրցամաքային ծրագրերում չափազանց մեծ նշանակություն է տալիս Հայաստանին. Մուրատ Նուրտլեու

Հաշվի առնելով Հայաստանի աշխարհագրական առավելությունը՝ երկիրը չափազանց մեծ նշանակություն ունի Ղազախստանի համար՝ միջմայրցամաքային ծրագրերի առումով:

Տնտեսական

Հասարակական

Այսօր եկեղեցին նշում է Ս. Գրիգոր Լուսավորչի սոսկալի չարչարանքների և Վիրապ մտնելու տոնը

Մարտի 16-ին Արարատյան Հայրապետական թեմի բոլոր եկեղեցիներում կմատուցվի բաց Խորանով Ս. Պատարագ:

ՀՀ իշխանությունները պետք է հասնեն Ադրբեջանի կողմից Արցախի գերեվարված ռազմաքաղաքական ղեկավարների և բոլոր գերիների առանց պայմանի ազատ արձակմանը․ Մայր Աթոռ

Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Երկրորդ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի նախագահությամբ Հայաստանի եպիսկոպոսները և թեմակալ առաջնորդները հանդես են եկել հայտարարությամբ Արցախի Հանրապետության գերեվարված ռազմաքաղաքական ղեկավարների հիմնարար իրավունքների ոտնահարման դեպքերի վերաբերյալ։

Մշակվել է ծրագիր, որի միջոցով ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները կարող են ուսում ստանալ և աշխատանքի անցնել պետական աջակցությամբ

Մշակվել է ծրագիր, որի միջոցով Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածները կարող են ուսում ստանալ և աշխատանքի անցնել պետական աջակցությամբ:

Ադրբեջանցիներն Արցախում ավերել են զոհված զինծառայողներին նվիրված հուշահամալիրը, անհետացրել է 13-րդ դ. արձանագիր խաչքարը

Ադրբեջանցիներն ավերել են Արցախի Ծար գյուղում գտնվող արցախյան ազատամարտում զոհված հայ զինծառայողներին նվիրված հուշահամալիրը, անհետացրել 1224 թ․ արձանագիր խաչքարը։

Ռազմական

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը հարաբերական կայուն է․ Էդվարդ Ասրյան

Հայ-ադրբեջանական սահմանին օպերատիվ իրավիճակը գնահատվում է հարաբերական կայուն։

ՊՆ վարչական համալիրում տեղի է ունեցել Նիկոլաոս Դենդիասի դիմավորման հանդիսավոր արարողությունը

ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը մարտի 4-ին ընդունել է պաշտոնական այցով Հայաստանի Հանրապետություն ժամանած Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոլաոս Դենդիասին։

Հունաստանի պաշտպանության նախարարը ժամանել է Հայաստան

Հայաստանի պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի հրավերով Հայաստան է ժամանել Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոս Դենդիասի գլխավորած պատվիրակությունը։

Հունաստանի պաշտպանության նախարարը ժամանել է Հայաստան

Հայաստանի պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի հրավերով Հայաստան է ժամանել Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոս Դենդիասի գլխավորած պատվիրակությունը։

Տեսանյութեր

ավելին

Ամենադիտված

ամիս

շաբաթ

օր

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածների համար նախատեսված «40+10 հազար» ծրագիրը կշարունակվի առնվազն մինչև տարեվերջ

Մարտի 20-ին Ազատության հրապարակում տեղի կունենա Արցախի ժողովրդի կարիքների ապահովման նախաձեռնության հանրահավաքը

Նիկոլ Փաշինյանը ԼՂ հայության բռնի տեղահանումը համարում է 2023 թվականի մեծագույն մարտահրավերը

Հայաստանը մնում է ՀԱՊԿ-ի դաշնակիցը. գլխավոր քարտուղար

Բեռլինում Արցախի մշակութային ժառանգության մասին գրքի շնորհանդեսը չեղարկվել է «միջոցառման դեմ զանգվածային արշավի և էսկալացիայի վտանգի» պատճառով

Ռուբլին, եվրոն և դոլարը էժանացել են

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 7 ընտանիք 16 միլիոն դրամ կստանա՝ սահմանամերձ գյուղերում բնակարան կառուցելու համար

ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ

Անահիտ Մանասյանը մասնակցել է Հիմնարար իրավունքների ֆորումին

Search