Ճահճուտ դաշտերում եւ լեռների լանջերին, դժվարամատչելի վայրերում՝ պատված ականներով ու չպայթած զինամթերքով, տասնյակ տղամարդիկ եւ կանայք մեկ տարուց ավելի որոնում եւ բարձրացնում են զոհված զինվորների աճյունները։
Պատերազմից հետո 300 հայ և ադրբեջանցի դեռևս անհետ կորած են համարվում. ԿԽՄԿ
ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ, 27 հունվարի, ԱՐՑԱԽՊՐԵՍ։ Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեն գրում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հետեւանքների մասին։
2020 թվականին Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության սրման հետեւանքով մոտ 300 մարդ դեռեւս անհայտ կորած է համարվում։ 2020 թվականի նոյեմբերին հրադադարի մասին համաձայնագրի ստորագրումից ի վեր հայտնաբերվել է ավելի քան 1700 աճյուն, եւ սկսվել է նրանց ինքնությունը պարզելու եւ նրանց ընտանիքներին վերադարձնելու գործընթացը։
Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեն ռուս խաղաղապահների հետ միասին մոտ 360 որոնողական աշխատանք է իրականացրել՝ աջակցելով տեղական փրկարարական խմբերին։
«Ոչինչ չի կարող հետ բերել իրենց հարազատներին, բայց այս հարյուրավոր ընտանիքներին հնարավորություն տալը՝ պարզել, թե ինչ է տեղի ունեցել, անհավանական կարեւոր է: Պայմանները միշտ չափազանց վտանգավոր են, քանի որ տեղանքը լի է ականներով եւ չպայթած զինամթերքով, եւ դրան գումարած՝ ձմռանը տեսանելիությունը գրեթե զրոյի է հասնում»,- ասում է ԿԽՄԿ-ի ականների, պայթունավտանգ մնացորդների, պաշարների գծով տարածաշրջանային մասնագետների ղեկավար Քրիստոֆեր Փուլը։
«Այս մնացորդները դուրս բերելու համար փրկարար խմբերը պետք է մահացու վտանգի առաջ կանգնեն։ Խոսքը ոչ միայն մահացածների նկատմամբ արժանապատիվ վերաբերմունքի, այլեւ անվտանգության մասին է։ Մեր թիմերն այս հարցում աջակցում են տեղացի փորձագետներին»,- հավելել է Փուլը:
Վերականգնման աշխատանքները հաճախ դադարեցվում են տարբեր պատճառներով, ներառյալ ձմեռային պայմանները: Այս գործողությունները ԿԽՄԿ-ի՝ որպես չեզոք միջնորդի երկարամյա դերի մի մաս են կազմում 1992 թվականից ի վեր:
ԿԽՄԿ-ի դատաբժշկական փորձագետները նաեւ աջակցում են տարածաշրջանի դիահերձարաններին՝ տրամադրելով սառնարանային խցիկներ, սարքավորումներ եւ խորհրդատվություն։
«Մարդկանց մասունքները վերականգնելը, զոհերի ինքնությունը պարզելը եւ նրանց ընտանիքներին վերադարձնելը բարդ խնդիր է եւ ժամանակ է պահանջում։ Իշխանությունների եւ ընտանիքների կողմից դատաբժշկական փորձագետների վրա միշտ մեծ ճնշում կա»,- ասում է ԿԽՄԿ Եվրոպայի եւ Կենտրոնական Ասիայի դատաբժշկական փորձաքննության տարածաշրջանային մենեջեր Ջեյն Թեյլորը:
«Ամենադժվար եւ հաճախ անտեսված սպիներից մեկն է այն, որ ընտանիքները չգիտեն՝ ինչ է կատարվել անհայտ կորածների հետ։ Հազարավոր ընտանիքներ ողջ Եվրոպայում այսօր ապրում են այս ցավով: Բացի Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունից տուժածներից, Ուկրաինայում կան հարյուրավոր անհայտ կորածներ, օրինակ, գրեթե ութ տարվա հակամարտությունից հետո, եւ ավելի քան 10 000 մարդ անհետ կորած է Բալկաններում», - ավելացրել է ԿԽՄԿ-ի Եվրոպայի եւ Կենտրոնական Ասիայի գծով տարածաշրջանային տնօրեն Մարտին Շյուպը:
